Do czego służą wiertła i wiertarki stomatologiczne? Poznaj rolę kątnic, prostownic i turbin!

Autor
fotel, wiertła, kątnica stomatologiczna

Idąc do gabinetu dentystycznego możemy się przerazić ze względu na wydające się z niego dźwięki, charakterystyczny zapach i ogólną atmosferę. Od razu po wejściu słyszymy jak kątnica stomatologiczna wydaje swój charakterystyczny, drażniący w ucho dźwięk. Jeszcze bardziej traumatyczne może być siedzenie na fotelu, kiedy to czasem nawet możemy odczuć wiercenie lub drganie.

Mało kto lubi chodzić do dentysty, chociaż zdarzają się takie osoby – jednak wszyscy dobrze wiemy, że odkładanie wizyty może tylko pogorszyć całą sprawę. Dobrym rozwiązaniem dla osób żyjących w strachu przed wizytą profilaktyczną okazać się może poznanie poszczególnych elementów w gabinecie stomatologa.

Wiertła a wiertarki – dwa różne, ale komplementarne elementy

Na samym wstępie warto zauważyć, ze kątnice NSK, turbiny i prostownice to element pozwalający na obrót wiertła. Jeśli chodzi o same wiertła, możemy mieć różne końcówki – na przykład wiertła diamentowe, do cięcia i do szlifowania.

Wiertło nakładamy na odpowiednią wiertarkę i wtedy mamy skompletowany pełen zestaw. Oczywiście znajdziemy wiele ciekawych przykładów, na przykład kątnica NSK S-Max M25L ma odpowiednie podświetlenie, spray, chłodzenie, ale instrument obrotowy jest równie ważny. Kupując kątnicę musimy zwrócić uwagę na średnicę miejsca pod wiertła i odpowiednio kupować pasujące zestawy.

Kątnica stomatologiczna

Kątnica jest jednym z rodzajów mikrosilników stomatologicznych. Jak sama nazwa dobrze wskazuje, w jej budowie widać pochylenie pod pewnym kątem. Taka budowa ma ułatwić wykonywane w jamie ustnej prace.

Kątnica składa się z główki, w której osadza się wiertło, części przenoszącej napęd oraz obudowy. Niezbędne są również przewody, które dostarczają prąd potrzebny do działania urządzenia oraz wodę. Niektóre modele kątnic posiadają także podświetlenie, które znacznie ułatwia pracę.

W zależności od potrzeb możemy wyróżnić różne rodzaje tego urządzenia. Mamy kilka typów kątnic, które dzieli od siebie ze względu na szybkość obrotu. W tej klasyfikacji możemy wyróżnić bardzo wolne, wolne, normalne i szybkie obroty.

Kolejną kwestią rozróżniająca różne modele kątnic jest maksymalna prędkość, z jaką obraca się wiertło. Tutaj można zauważyć olbrzymi rozstrzał, ponieważ wielkości zaczynają się na 2700 obrotach na minutę, kończąc na prawie sto razy większej wielkości – 200 tysięcy obrotów na minutę!

Aby w trakcie pracy dentysta mógł szybciej podjąć decyzję co do wyboru prawidłowego narzędzia, wprowadzone zostały specjalne oznaczenia na końcówkach przyrządu. W zależności od danego rodzaju zobaczymy paski – czerwone, niebieskie, zielone lub podwójnie zielone.

Jaka kątnica najlepiej nada się do gabinetu dentystycznego?

Kątnice najczęściej służą do pracowania na kształcie zęba. Te z czerwonymi paskami, które mają najwyższe obroty, świetnie nadają się do pracy na zębach, ponieważ nie uszkadzają miazgi zęba. Ten fragment jest bardzo mocno unerwiony i unaczyniony, przez co tutaj właśnie rejestrujemy uczucie bólu. W dodatku, dzięki właściwościom miazgi może dochodzić do procesów naprawczych i obronnych. Oprócz tego, to właśnie miazga dostarcza składników odżywczych, tlenu, substancji mineralnych do zęba. Jak widzimy, odgrywa ona bardzo ważną rolę, więc oczywistym jest, że nie chcemy wprowadzać w niej jakichkolwiek zmian.

Kątnice o normalnym obrocie będą działały już w inny sposób. Ich zadaniem będzie praca na powierzchni zęba. Wybierając kątnice z niebieskimi pasami będziemy walczyć z próchnicą lub wyrównywać szkliwo.

Z kolei kątnice zielone, o wolnym obrocie, będziemy widywać najczęściej w gabinetach ortodontycznych lub podczas zakładania protezy.

kątnica na mikrosilnik do pracy na kształcie zęba
Kątnica na mikrosilnik, źródło zdjęcia: oficjalna strona sklepu TechDent

Dobrze wyposażony gabinet dentystyczny powinien mieć do dyspozycji wszystkie wymienione rodzaje kątnic. Przy wyborze konkretnego modelu warto zwrócić uwagę na antypoślizgową rękojeść, dzięki której urządzenie będzie znacznie pewniej trzymało się w dłoni. Dzięki temu rozwiązaniu praca będzie znacznie bardziej precyzyjna.

W zestawie z kątnicą powinien się też pojawić przyrząd do czyszczenia dysz. Jego zadaniem będzie konserwacja narzędzia, ale również dezynfekcja. Trzeba będzie wykonywać tę operację po każdym pacjencie. Kątnica ma kontakt ze śliną, a bardzo często również krwią pacjenta gabinetu stomatologicznego.

Prostnica

Działanie oraz sposób zasilania prostnicy są bardzo podobne. Również działa dzięki energii pozyskiwanej z mikrosilnika elektrycznego i służy do obróbki zębów.

Jednak widoczna na pierwszy rzut oka różnicą jest budowa tego typu wiertarki. Tak jak nazwa sugeruje, jest ona całkowicie prosta. Kolejnym elementem, który powinien być przemyślany przed zakupem prostnicy, są jej konkretne parametry. Powinno nam zależeć na tym, aby prostnica się nie grzała. Warto więc wykorzystać specjalne łożyska, które będą w stanie ochronić przed nadmiernym nagrzewaniem się sprzętu.

W leczeniu stomatologicznym podstawowym zadaniem prostnicy jest oczyszczanie zębów. Wytwarza bowiem strumień wody pod wysokim ciśnieniem. Oprócz tego jest jednak wykorzystywana do prac na powierzchni zębów. Za pomocą prostnicy można usunąć z zębów przebarwienia, a także płytkę nazębną.

Co ważne, prostnicy można używać w połączeniu z innymi narzędziami dentystycznymi. Wówczas może pomóc nawet przy tak skomplikowanych pracach jak leczenie kanałowe czy usuwanie zębów.

Prostnice można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to proste urządzenia bez chłodzenia. Druga grupa to prostnice z chłodzeniem wewnętrznym – z oświetleniem lub bez niego. Ważną kategorię prostnic stanowią urządzenia endodontyczne, ale nie brakuje również prostnic protetycznych. Dziś prostnice znajdują się właściwie w każdym gabinecie dentystycznym.

Turbina

Ten rodzaj wiertła do napędzenia obrotów stosuje sprężone powietrze. Jak każdy rodzaj narzędzi stomatologicznych, wykorzystywany jest do pracowania na uzębieniu. Dokładniej opisując zadania turbiny możemy wymienić otwieranie zębów, opracowywanie ich pod kątem nadawania odpowiedniego kształtu czy również przygotowywania koronek.

Wiertarka stomatologiczna szybkoobrotowa ze względu na moc swojej pracy może niestety szybko się grzać. W takiej sytuacji musimy zapewnić odpowiednie chłodzenie, na przykład za pomocą wody, aby nie pozwolić na wprowadzenie negatywnych skutków w jakiejkolwiek części zęba.

Jak dzielą się turbiny stomatologiczne? Przede wszystkim ze względu na prędkość obrotów. Ta najczęściej wynosi od 200 tys. do 450 tys. obrotów na minutę. Turbiny są więc najszybszym rodzajem wiertarek stomatologicznych i to właśnie prędkość najmocniej odróżnia je od klasycznych kątnic stomatologicznych.

Przy wyborze odpowiedniej turbiny należy też zwracać uwagę na to, czy używane w niej wiertła mają odpowiedni rozmiar. Trzeba też odpowiednio dobierać ciśnienie powietrza, z jakim pracuje turbina. Trzecia sprawa to konserwacja turbiny, którą należy regularnie smarować. Służą do tego przede wszystkim specjalistyczne spreje.

Poza tym istotny jest system mocowania turbiny. Powinien być maksymalnie uproszczony, a przede wszystkim bezpieczny. Podobnie jak kątnice i prostnice, tak i nowoczesne turbiny są wyposażone również we własne podświetlenie.

kątnica turbinowa
Kątnica turbinowa, źródło zdjęcia: oficjalna strona sklepu Tech Dent

Jak wybierać wiertła stomatologiczne?

Tak jak wyżej wyjaśniliśmy, przy zakupie wiertła musimy zwrócić uwagę na różne elementy. Nie każdy gabinet musi mieć kilkanaście rodzajów kątnic, turbin i prostnic, ale powinien mieć przynajmniej po jednym modelu każdego rodzaju. W ten sposób będziemy pewni, że będziemy mogli doskonale dobrać narzędzie do konkretnej potrzeby. Jednak wybór kilku modeli nie będzie wcale taki łatwy!

Jakie zadania może spełniać kątnica?

Sama kątnica może mieć wiele zastosowań. Wśród nich możemy wymienić:

  • resekcję zęba – czyli usunięcie wierzchołka korzenia i wypełnienie dziury specjalnym materiałem,
  • wiercenie trepanacyjne – służące do wywiercania większych niż standardowo dziur w zębach,
  • wykończenie wnęk i wypełnień – zabieg mający na celu wyszlifowanie zęba, tak aby naturalnie pasował do naszej jamy ustnej,
  • separacja – zabieg polegający na rozłączeniu kilku korzeni przed zabiegiem ekstrakcji, tak aby ząb mógł łatwiej wyjść.

Jak widzicie, wiele jest możliwości już przy jednym narzędziu. Dlatego warto wybierać sprawdzone, znane rozwiązania, które będą działać bezproblemowo przez wiele lat.

Podsumowanie

Dobre wyposażenie gabinetu stomatologicznego może sporo kosztować, ponieważ lekarze muszą mieć możliwość skorzystania z najlepszych narzędzi. Tylko wtedy będziemy mogli wracać z prawdziwym, perłowym uśmiechem do domu po przeprowadzonym zabiegu.

Cena jednej kątnicy to nawet kilka tysięcy złotych, więc rachunek na dwieście złotych już chyba tak nie dziwi. Szczególnie, że cena jednej kątnicy tyle wynosi, a do tego należy dodać prostnice, turbinę, wiertła, maszyny do dezynfekcji, o innych częściach wyposażenia już nie wspomnę! Jednak oszczędzanie na takich przyrządach nigdy nie jest dobrym pomysłem.

4/5 - (2 votes)
Kategorie artykułu:
Zdrowie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *