Oczyszczanie powietrza w domu. Jak radzić sobie ze smogiem w mieszkaniu?

Autor
oczyszczanie powietrza w domu

Jeszcze kilka lat temu o smogu w naszym kraju mówiło się niewiele. A jeśli już ktoś o nim wspominał, większość artykułów czy audycji na ten temat dotyczyło Krakowa. Niestety, szybko okazało się, że problem zanieczyszczonego powietrza dotyczy jednak niemal całej Polski. Smog panoszy się nie tylko w dużych miastach, ale także w mniejszych miejscowościach, szczególnie w południowej części kraju. Raporty pokazują, że powietrze, którym oddychamy, należy do najbardziej zanieczyszczonych w Europie. Nad tym, jak zmniejszyć smog, zastanawiają się dziś więc już nie tylko naukowcy, ale i politycy. Zanim jednak polskie miejscowości pozbędą się tego problemu, możemy spróbować ograniczyć smog w mieszkaniu. Szczególnie zimą oczyszczanie powietrza w domu staje się palącą potrzebą. A zatem – jak ograniczyć smog, który dostaje się do naszego domu zza okien?

Jak zwalczać smog? Dlaczego jest tak szkodliwy?

Smog przed laty kojarzył się Polakom przede wszystkim z chińskimi aglomeracjami czy największymi metropoliami zachodniego świata. Zdjęcia z miast pokrytych ciemną “kołdrą” i wieżowców otoczonych mało przejrzystą zawiesiną docierały nad Wisłę za pośrednictwem mediów, a dziś stanowią również naszą rzeczywistość. Smog powstaje bowiem również u nas, na skutek wymieszania się substancji zanieczyszczających powietrze – różnego rodzaju gazów, dymów oraz spalin. Tworzą one nad ziemią rodzaj sztucznej mgły. Naturalna mgła jest zresztą zjawiskiem, które również przyczynia się do kumulowania zanieczyszczeń nad naszymi głowami.

Na świecie rozróżnia się dwa główne rodzaje smogu: smog typu Los Angeles oraz londyński. Ten pierwszy, zwany także smogiem fotochemicznym, powstaje na skutek reakcji tlenków azotu, węgla oraz węglowodorów, które tworzą niebezpieczne dla zdrowia substancje. Jest charakterystyczny dla miesięcy letnich. Smog londyński to z kolei zawiesina pełna pyłów, sadzy, tlenku węgla czy dwutlenku siarki. To zjawisko typowe dla zimy w umiarkowanej strefie klimatycznej.

Smog w Polsce i jego skutki dla zdrowia

Niestety, w Polsce występują oba typy smogu. Od października do marca nad naszymi miastami wisi smog londyński, latem pojawiają się trujące mgły w typie Los Angeles. Do ich powstawania przyczyniają się zanieczyszczenia emitowane przez fabryki oraz samochody, ale także domowe piece opalane węglem czy drewnem. W najgorszym położeniu są miejscowości usytuowane w kotlinach, otoczone wzniesieniami lub górami. Smogowi sprzyjają też okresy bezwietrzne oraz mgła.

Problem jest poważny: według raportu Europejskiej Agencji Środowiska “Jakość powietrza w Europie – 2020”, Polska jest wśród sześciu europejskich państwa najbardziej zanieczyszczonych groźnym, występującym w smogu pyłem zawieszonym PM 2,5. Ta sama analiza wskazuje, że podczas gdy w całej Unii Europejskiej w latach 2009-2018 liczba zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza zmalała, w Polsce tendencja jest odwrotna i z tego powodu umiera coraz więcej osób.

Smog może bowiem powodować poważne problemy ze zdrowiem. Zwiększa nie tylko ryzyko zapadnięcia na choroby układu oddechowego, ale również układu krążenia, nerwowego czy nowotworów. Na największe ryzyko narażone są kobiety w ciąży, osoby starsze oraz alergicy. Ale skutki smogu są długotrwałe i nie ograniczają się jedynie do dni, w których nad naszymi głowami znajduje się charakterystyczna otulina. Po kilku tygodniach czy miesiącach zanieczyszczenia ze smogu trafiają do nas bowiem również w pożywieniu – w mięsie oddychających nim zwierząt oraz we wzrastających w takich warunkach roślinach.

jak oczyścić powietrze w domu

Jak radzić sobie ze smogiem w domu? Sposoby na oczyszczanie powietrza w mieszkaniu

Co możemy zrobić, aby zmniejszyć smog nad naszymi głowami? Eksperci przekonują, że ważne są kompleksowe działania. Do najważniejszych należy edukacja obywateli na temat zanieczyszczeń powietrza, a także stawianie na bardziej ekologiczne sposoby ogrzewania. Chodzi przede wszystkim o wymianę pieców węglowych oraz ograniczenie strat ciepła. Poza tym w miastach pomóc może ograniczenie ruchu samochodowego oraz zieleń – drzewa sprzyjają bowiem obniżeniu temperatury i wspierają usuwanie zanieczyszczeń.

Wszystko to jednak działania, które przynoszą poprawę stanu powietrza w perspektywie kilku lat. Tymczasem z zanieczyszczeniami musimy zmagać się na co dzień. Ratunkiem są maski antysmogowe z filtrem, które można założyć po wyjściu z mieszkania. Jak jednak radzić sobie z powietrzem, które wpada do naszych pokojów, kuchni i łazienek? Smog w domu można ograniczyć na kilka sposobów. Jednym z najważniejszych są zdecydowanie szczelne okna. O tym, jakie wybrać, pisaliśmy już w artykule https://www.gorlice.info.pl/2021/03/18/wymiana-okien-w-domu-nie-wiesz-na-jakiego-producenta-okien-sie-zdecydowac-sprawdz-korzysci-przemawiajace-za-firma-domel/. Sposobów na walkę z tym problemem jest jednak zdecydowanie więcej!

Naturalne metody na oczyszczanie powietrza w pokoju

Zieleń pomaga radzić sobie z zanieczyszczeniami nie tylko w przestrzeni miejskiej, ale również we własnych czterech ścianach. Przed wiekami człowiek na co dzień obcował z przyrodą i nie od dziś wiadomo, że to w jej otoczeniu czuje się najlepiej. Rośliny w mieszkaniu pomogą jednak nie tylko efektywnie wypocząć, ale również oczyścić powietrze w pokoju czy kuchni. Ze względu na osiadły tryb życia rośliny wykształciły bowiem sposób radzenia sobie z zanieczyszczeniami – oczyszczanie środowiska za ich pomocą określa się mianem fitoremediacji. Naukowcy NASA już ponad 30 lat temu zauważyli, że niektóre rośliny potrafią zneutralizować trujące substancje, a inne wbudować szkodliwe związki we własne tkanki. Pomagają w tym także mikroorganizmy żyjące w podłożu, wokół korzeni roślin.

Egzotyczne gatunki do walki ze smogiem

Wśród roślin najlepiej radzących sobie ze smogiem dominują gatunki charakterystyczne dla najcieplejszych rejonów globu, które w Polsce uprawia się przede wszystkim jako rośliny doniczkowe. Na czele takiej listy powinno się znaleźć pochodzące z Polinezji epipremnum złociste. W naturalnych warunkach tworzy kilkumetrowe pnącza, ale bez obaw – w naszym domu tak wysoko nie urośnie. Dobrze wypada za to jako roślina ozdobna. Epipremnum jest niezwykle użyteczne, potrafi bowiem przechwycić toksyny z powietrza, a następnie zatrzymać je w liściach. Jedna doniczka w każdym pomieszczeniu może znacząco zniwelować smogowe zanieczyszczenia w mieszkaniu. Pamiętajmy tylko, by w miarę możliwości nie dotykać jej liści, by ograniczyć kontakt z toksynami.

W oczyszczaniu powietrza w mieszkaniu pomoże także sansewieria, zwana potocznie wężownicą, a nawet językiem teściowej. Jej właściwości zostały odkryte przez naukowców NASA, którzy szukali roślin mogących pomóc astronautom w Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Okazało się, że sansewierie wydatnie zmniejszają poziom ksylenu oraz dwutlenku węgla w powietrzu, jednocześnie emitując dużo tlenu. W naturze te rośliny o charakterystycznych, “ostrych” liściach rosną w Afryce. Doniczka z sansewieriami na oknie może wydajnie wspomóc działanie epipremnum.

Sansewieria pomoże również zwalczyć formaldehyd. To składnik smogu, który wydziela się w czasie niepełnego spalania węgla. Poza tym jest składnikiem wielu farb i lakierów, jest więc stale obecny w naszych domach. W walce z nim pomogą także popularne paprocie z rodzaju nefrolepis. To rośliny o charakterystycznych liściach, które świetnie filtrują powietrze, usuwając z niego również ksylen.

smog w mieszkaniu

Walka ze smogiem w mieszkaniu. Jaki oczyszczacz powietrza wybrać?

Zastanawiając się, jak oczyścić powietrze w mieszkaniu, można jednak sięgnąć nie tylko po naturalne, ale i technologiczne rozwiązania. Od kilku lat w Polsce kwitnie rynek urządzeń do oczyszczania powietrza. Takie maszyny filtrujące różnią się od siebie ceną oraz jakością – najtańsze możemy nabyć już za kilkaset złotych, najdroższe to koszt rzędu kilku tysięcy.

Wszystkie działają jednak na podobnej zasadzie, niejako mechanicznie oczyszczając powietrze. Urządzenia wciągają bowiem powietrze, przepuszczając je przez wbudowane filtry. Związki chemiczne ze smogu, ale i inne szkodliwe substancje są w ten sposób wychwytywane, a oczyszczone z nich powietrze wraca do pomieszczenia. Tego typu rozwiązania są skuteczne zwłaszcza w walce ze szkodliwymi pyłami zawieszonymi w powietrzu, a więc PM 2,5 oraz PM 10. Najlepiej stawiać na urządzenia wyposażone w filtry HEPA z włókna szklanego, których skuteczność filtracji przekracza 99 procent. Oczyszczacz powietrza najbardziej przydaje się w miesiącach jesienno-zimowych, ale warto włączać go również latem. Niezbędne jest także regularne wymienianie filtrów.

Jonizacja i nawilżanie na pomoc w oczyszczaniu powietrza

Urządzenia wysokiej jakości posiadają też dodatkowe funkcje, które pozwalają zadbać o powietrze w mieszkaniu. Jedną z nich jest jonizacja powietrza, która pomaga niszczyć wirusy i bakterie poprzez neutralizację jonów dodatnich znajdujących się w powietrzu. Warto również postawić na oczyszczacze, które posiadają funkcję nawilżacza. Kiedy bowiem powietrze jest odpowiednio nawilżone, obecne w nim zanieczyszczenia opadają i łatwiej można je usunąć, ścierając kurz zalegający na meblach.

Jak oczyścić powietrze w domu? Systemy wentylacji i rekuperacji

Opisane wyżej sposoby pomagają zwalczyć zanieczyszczenia, które już dostały się do mieszkania, i zneutralizować smog. Jak zapobiegać sytuacjom, w których szkodliwe związki chemiczne przenikają do domu czy mieszkania? Zupełnie ochronić się przed nimi nie możemy, ale w powstrzymaniu ich pomogą odpowiednie wentylacje. Najlepiej w tej roli spisuje się rekuperacja powietrza.

Istotą działania systemów rekuperacyjnych jest odzyskiwanie ciepła z powietrza usuwanego z wnętrza i przekazywanie go świeżym gazom nawiewanym do pomieszczeń. Taki układ pozwala na oszczędności na klimatyzacji, równomiernie rozprowadzając powietrze po domu czy mieszkaniu. Rekuperatory, czyli urządzenia stanowiące podstawę takiego systemu, pomagają jednak również oczyszczać powietrze sprowadzane do wnętrza.

Znajdują się w nich bowiem filtry, które mogą powstrzymywać zanieczyszczenia unoszące się w smogu. W rekuperatorach często instaluje się wspomniane filtry HEPA, które zatrzymują pyły zawieszone, czyli jedne z najbardziej szkodliwych składników smogu. Poza tym system rekuperacji nie wpuści do naszego domu również sadzy czy zarodników grzybów. Największą sprawnością wykazują się filtry F8, które są w stanie usunąć ponad 99 procent takich zanieczyszczeń. W związku z tym system rekuperacji może być alternatywą dla oczyszczaczy powietrza.

Biegasz w mieście i chcesz uchronić się przed smogiem? Sprawdź nasz artykuł o maskach antysmogowych do biegania:
https://www.gorlice.info.pl/2021/02/10/maska-antysmogowa-do-biegania-jakie-filtry-i-oznaczenia-powinna-posiadac/

Autor:
Damian
Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pasjonuje się sportem i historią. Na co dzień zajmuje się mediami społecznościowymi i marketingiem.

Rate this post
Kategorie artykułu:
Zdrowie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *