Ropa naftowa w Polsce? Tak, kiedyś nad Wisłą prężnie rozwijał się przemysł naftowy i to tutaj miały miejsce ważne dla historii tego surowca wydarzenia. Gorlice odegrały w nich ważną rolę. Przedstawiamy najważniejsze fakty na temat ropy naftowej w krainie leżącej nad rzeką Ropą.
Wykorzystanie ropy naftowej
Ropa naftowa to palna ciecz, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów. Ma wielkie znaczenie dla światowej gospodarki, stanowi jeden z podstawowych surowców energetycznych. Używa się jej co najmniej od średniowiecza. Obecnie wydobywa się ją przede wszystkim w Azji, Ameryce Północnej, północnej Afryce i z dna Morza Północnego. Najwięcej ropy rocznie pozyskują Arabia Saudyjska, Rosja i Stany Zjednoczone. Ropę w niewielkiej skali wydobywa się także w Polsce – przed laty mocno eksploatowane były zwłaszcza złoża w okolicach Gorlic, które były kolebką światowego przemysłu naftowego.
Historia ropy w Gorlicach
Już dawne kroniki dostarczają o ropie pewnych wiadomości. Gorlice i okolice były z niej znane już od XVI wieku. Wówczas w pobliskim Bieczu na słupach ustawionych na krańcach miasta umieszczano naczynia z mazią. Jej płomień oświetlał drogę ludziom przybywającym do miasta. Od ropy wywodzi się nazwa największej rzeki przepływającej przez okolicę, a także nazwy miejscowości pod Gorlicami, takie jak Ropa, Ropica Polska czy Ropica Górna. Pod koniec XVIII w. w Siarach i Sękowej istniały już studnie ropne, ale przemysłowe wykorzystanie tego surowca rozpoczęło się dopiero w połowie XIX wieku.
Gorlickie Zagłębie Naftowe
Rozwój przemysłu naftowego w okolicy Gorlic jest związany z postacią Ignacego Łukasiewicza. To za sprawą tego wynalazcy w 1854 r. w Gorlicach zapłonęła pierwsza na świecie uliczna lampa naftowa. Już dwa lata wcześniej w Siarach wykopano pierwszy na świecie szyb naftowy. W okolicy powstały kopalnie ropy i zakłady związane z jej przetwórstwem. W 1884 roku w Gorlicach zaczęła działać jedna z pierwszych na świecie rafineria, zamknięta dopiero po 120 latach.
Rozwój wydobycia ropy zmienił krajobraz ziemi gorlickiej z wiejskiego na przemysłowy. W latach 80. Galicja była jednym z najbardziej eksploatowanych obszarów wydobycia ropy na świecie, a połowa tego surowca pochodziła z okolic Gorlic. Przez lata z tak zwanego Fałdu Gorlickiego pozyskano około 1,7 miliona ton ropy, a okolica zyskała nazwę Gorlickiego Zagłębia Naftowego. Tereny, które były wówczas kolebką światowego przemysłu naftowego, straciły to miano po I wojnie światowej. Do dziś w okolicy Gorlic czasami dochodzi jednak do wycieków ropy ze starych odwiertów.
Karpacko-Galicyjski Szlak Handlowy
W Gorlicach swój początek ma Karpacko-Galicyjski Szlak Handlowy. To inicjatywa, która ma ocalić od zapomnienia pamiątki po przemyśle naftowym w południowej Polsce. Szlak oznakowano tablicami informacyjnymi, obejmuje między innymi byłą pracownię Łukasiewicza, zabytkowe pompy do wydobywania ropy czy średniowieczny słup sygnalizacyjny.
